Centrum Kultury w Połczynie-Zdroju w ramach obchodów „Dnia Połczyńskiej Kultury” dnia 28 czerwca 2019 roku zrealizowało happening pn. „Połczyński Grajek”. W przedniej części Parku Zdrojowego to szczególne wydarzenie zgromadziło wielu mieszkańców, kuracjuszy, a także zaproszonych Gości reprezentujących różne dziedziny sztuki. Jego celem było przedstawienie historii przedwojennej fontanny ceramicznej, która na przestrzeni lat była bardzo barwna, a także wspomnienie jej dawnego, cichego bohatera jakim był „Połczyński Grajek” ustawiony na jej postumencie.
Oryginalna postać “Grajka” uległa zniszczeniu zaraz po wojnie, a także później w 2005 roku, kiedy na postumencie stała jego umowna “replika” – o czym przypomniał dyrektor Centrum Kultury w Połczynie-Zdroju Krzysztof Szewczuk wprowadzający w historię tej fontanny – a trzeba pamiętać, że było to dzieło najwyższych lotów, nieznanego jak dotąd twórcy. Obecna postać, choć jest nam również bliska, jest niestety daleka od swojego oryginału i nie oddaje klimatu miejsca. Pierwotna rzeźba “Grajka” idealnie komponowała się ze swoim naturalnym otoczeniem i dopełniała symbolicznego, a także funkcjonalnego znaczenia tej wyróżnionej przestrzeni, którą jest Park Zdrojowy.

Dyrektor Centrum Kultury rozpoczął wystąpienie od cytatu słów Ernsta Wienera, który w 1933 roku pisał o “błogosławionym połczyńskim krajobrazie”. Jedną z przejawów błogosławieństwa Połczyna-Zdroju jest jego Park Zdrojowy – mówił Krzysztof Szewczuk, a wraz z nim miejsce szczególne, które nazywane było niegdyś “Gute Stube”, czyli dosł. “dobry pokój”, “niedzielny salon”, do którego zaprasza się gości. W tym właśnie miejscu, w tym “parkowym salonie” bohaterem był nie kto inny jak “Grajek”.

W happeningu brały udział przedstawicielki Stowarzyszenia “Stacja Kultura” z Bornego Sulinowa, które przyjechały na zaproszenie dyrektora Centrum Kultury z Połczyna-Zdroju. Zaprezentowały się w przepięknych, ręcznie wykonanych barokowych strojach, które budziły duże zainteresowanie wśród uczestników happeningu.

Kontekst historyczny podkreślały także połczyńskie stroje retro przygotowywane przez instruktorów Centrum Kultury w Połczynie-Zdroju. Przebrały się w nie dzieci z Filii Bibliotecznej z Popielewa oraz uczestnicy zajęć Teatru “Figiel”, pracownicy i przyjaciele Centrum Kultury.

Gina Malinowski – prezes Stowarzyszenia “Stacja Kultura” w trakcie swojej wypowiedzi podkreśliła, że należy szanować wspólne, europejskie dziedzictwo kulturowe, dlatego powinniśmy zadbać, aby “Grajek” powrócił na właściwe sobie miejsce.

Rzeźbiarz Paweł Szadkowski zaproszony także na uroczystość, podkreślał genialność przedwojennej postaci “Grajka” i przekonywał, że najlepiej należałoby wykonać replikę tego dzieła.
Połczyński “Grajek” może mieć także bardzo silne skojarzenie z legendą o Szczurołapie z Hameln, która do kanonu literackiego weszła dzięki braciom Grimm oraz J.W. Goethego.
Gina Malinowski przypomniała legendę o Szczurołapie i aby dodać tajemniczości połczyńskiemu wydarzeniu wspomniała, że rzecz w dolnosaksońskim Hameln wydarzyła się około 26-28 czerwca w 1284 roku, co by oznaczało, że połczyński happening odbył się we właściwym dla legendy czasie.

Jak głosi przekaz, odziany w charakterystyczny, kolorowy strój Szczurołap wywabił dokuczliwe gryzonie z miasta za sprawą swej gry na flecie. Mieszczanie odmówili wypłacenia umówionej kwoty, temu średniowiecznemu deratyzatorowi za tę usługę, więc ten nieoczekiwanie pojawił się ponownie w Hameln, w strasznym stroju: czarnym płaszczu, kapeluszu i przedziwnej masce. Moc jego fletu tym razem działała na dzieci, które zostały uprowadzone z miasta.

To właśnie do słów o tej legendzie autorstwa J.W. Goethego skomponował muzykę połczyński dyrygent, współpracownik Centrum Kultury Filip Świątkowski. Premierowe wykonanie piosenki “O połczyńskim Grajku”, stanowiło główny element programu połczyńskiego happeningu. Pieśń została wykonana przez dzieci z kameralnego Chóru Finezja SP1 w składzie: Natalia Adamska, Jakub Strużyński, Nikola Strużyńska oraz solistkę zespołu wokalnego przy Centrum Kultury Lidię Pachciarek.

Wiersz J.W. Goethego wydeklamował także w formie introdukcji do utworu przygotowanego przez dzieci – Konrad Michalak przedstawiciel Łódzkiej Grupy Kreatywnej, któremu akompaniował Marcin Werner pianista i kompozytor Teatru Wielkiego w Łodzi.

Jak zatem widzimy, w jednym miejscu tego dnia spotkało się wielu przedstawicieli kultury i sztuki, co zapewne ucieszyłoby przedwojennych architektów Parku Zdrojowego oraz rzeźbiarza oryginalnej postaci “Grajka”.

Opracował: Krzysztof Szewczuk